Wat houdt de NEN3140 in?
NEN 3140 uitgelicht
De NEN 3140 is de Nederlandse norm voor veilige bedrijfsvoering van werkzaamheden rondom, aan of met elektrische apparaten of machines, in het laagspanningsgebied. Oftewel: ‘Bedrijfsvoering van elektrische installaties. De norm is gewijzigd, in juli 2019, waardoor vast aangesloten apparatuur nu ook onder de NEN 3140 valt. De NEN3140 zorgt voor aantoonbare veilige producten en zorgt voor veilig werken.
Een zorg instelling is als eigenaar niet direct verplicht om zijn elektrische zorgproducten volgens de NEN 3140 te (laten) keuren. Maar nu komt het, werkgevers zijn als eigenaar van producten (arbeidshulpmiddelen) volgens de Arbowet verplicht om voor hun werknemers een veilige en gezonde werkplek te creëren, dit met veilige producten.
De NEN3140 maakt aantoonbaar dat je actief een veilig Arbobeleid voert voor je cliënten/medewerkers. Stel er is een incident, je kunt aantoonbaar maken dat je alles hebt gedaan ter voorkoming van incidenten.
Waarvoor geld de NEN3140?
Alles met een stekker was de kreet voor 2019, nu geld dat ook voor producten die vast aangesloten aan het stroomnet, dit noemen we producten met een vaste aansluiting. De NEN3140 beschrijft ook het veilig werken. Dat werkzaamheden aan de producten veilig moet worden uitgevoerd. NEN 3140 voorziet in de nodige bepalingen die je kan gebruiken om hieraan te voldoen. [
De NEN 3140 norm gaat niet alleen over inspectie, dit is slechts een onderdeel. De NEN 3140 gaat over het veilig gebruik van elektriciteit voor en door iedereen. Dus voor degene die zich er beroepsmatig mee bezighouden tot de normale gebruiker. De norm is dan ook opgebouwd rondom de volgende pijlers.
- Instructie & aanwijzingen – het uitvoeren van werkzaamheden door opgeleide en bevoegde personen.
- Inspectie & toezicht – inspecties van installaties, machines, producten en arbeidsmiddelen.
NEN3140 Relatie tot onderhoud
Elektrische producten die op de Europese markt toegelaten worden, moeten voorzien zijn van kenmerken (pictogrammen) met betrekking de gebruikte veiligheidsklassen. Zo weten technische medewerkers welke inspectie uitgevoerd moeten worden op het product. De inspectie kan samen met onderhoud worden uitgevoerd. Dit kan eventueel ook een hogere inspectie zijn dan de NEN3140, zoals de ISO-EN-62353 (Ziekenhuizen) bij zorgproducten waar dit van toepassing is.
Vanuit de fabrikant worden de product voorschriften beschreven voor onderhoud. Wat moet vervangen worden, welke inspectie, welke meetwaarden, welke inspectiepunten en ook wanneer wat te doen(frequentie)?
De fabrikant beschrijft hierin ook welke (elektrische) veiligheidstesten van toepassing zijn tijdens het actief gebruik van het product en welke inspectie toegepast moet worden. Dit kan verschillen per land, In Nederland is dit de NEN3140 zo zal in Duitsland dit voorgeschreven zijn vanuit de VDE701/702.
Het niet naleven van de voorschriften voor service, onderhoud, keuring en inspectie kan leiden tot aansprakelijkheid van degene die als eigenaar van het product bekend is. Het onderhoud mag en kan uitbesteed worden.
Hoe vaak moet een keuring worden uitgevoerd?
Hoe vaak elektrische producten gekeurd moeten worden, hangt af van een aantal factoren. Het volgen van fabrikanten voorschriften is de meest gekozen en veilige optie. Na inspectie en keuring is het product aantoonbaar goedgekeurd.
Veilig is het hanteren van de voorschriften, echter dit is wettelijke eis, je kan hiervan afwijken maar je neemt een hoger risico bij incidenten. Denk hierbij aan de risico’s, leeftijd en kwaliteit van de producten. Producten worden gebruikt, kunnen verslechteren conditioneel, kunnen onzichtbaar defecten bevatten die een risico’ zijn voor cliënten.
Met een periodieke NEN3140 – inspectie laat je als zorginstelling/bedrijf zien dat je voldoet aan de Arbowet. Zo zit je als eigenaar/werkgever verzekeringstechnisch en juridisch met de NEN3140 aantoonbaar goed.
Samengevat, het volgen van NEN 3140 is dus de best mogelijke manier om in Nederland aan de relevante wet- en regelgeving te voldoen.